İnanç
TÜRSAB İnanç turizmi 2014 raporunu açıkladı, işte o rapor...
Dünya Turizm Örgütü rakamlarına göre, 2013 yılında dünyada turizm amaçlı seyahat edenlerin sayısı 1 milyarı aştı.
Söz konusu 1 milyar kişinin yaklaşık 300 milyonu tatiline ‘inancı’ da dahil ediyor. Dünyada giderek büyüyen inanç turizminden elde edilen gelir 20 milyar dolara yaklaşmış durumda. Türklerin bu yıl hac ve umre için 1.1 milyar dolarlık harcama yapması beklenirken söz konusu pazardaki payı yüzde 5 gibi hiç de küçümsenmeyecek bir seviyeye ulaşacak.
Dünyada ve Türkiye’de inanç turizmi giderek büyük bir pay almaya başlarken Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) ‘inanç turizmini’ masaya yatırdı. Diyanet İşleri Başkanlığı rakamları çerçevesinde hazırlanan TÜRSAB İnanç Turizmi 2014 Raporu’na göre, bu yıl 61 bin hacı adayı kutsal topraklara giderek hac farizasını yerine getirecek. İlk kafile de 1 Eylül Pazartesi günü yola çıkacak. Bu yıl içinde umreye gidenlerin sayısı da 400 bini aşarak rekor kırdı. TÜRSAB acentalarından ve Diyanet İşleri Başkanlığı’ndan alınan bilgilere göre hacı adayları, bu seyahat sırasında ortalama 4 bin Euro harcarken, umre için bu rakam ortalama 1.500 Euro düzeyinde seyrediyor. Türkiye’den kutsal topraklara hac ve umre için gideceklerin bu yıl yapacakları harcama 845 milyon Euro’yu bulacak görünüyor. Bu da 1.1 milyar dolar yani yaklaşık 2.3 milyar liralık bir harcama anlamına geliyor.
KOMŞULARDAKİ GERGİNLİK İNANCI SARSTI
Türkiye’de 400-500 bin kişi dini amaçlı olarak Suudi Arabistan’a giderken, Türk turizmi açısından da ‘inanç” her geçen yıl daha büyük bir önem taşıyor. Üç büyük dinin kutsal mekanlarının bulunduğu Türkiye’ye dini amaçlı seyahat edenlerin sayısı 2007 yılında 147 bini aşarak zirve noktasına ulaştı. Ancak daha sonraki yıllarda komşularımız Suriye ve Irak’ta yaşananlar, İsrail ile artan gerginlik bu rakamı 2013 yılında 59 bine kadar düşürdü. Bu sene yılın ilk altı ayında Türkiye’ye dini amaçlı yapılan seyahatlerin sayısı 55 bine ulaşarak umut verse de komşu ülkelerde gerginliklerin halen devam ediyor olması 2007 yılı rakamlarına ulaşmanın şu an için zor olduğunu ortaya koyuyor.
Türkiye’nin inanç turizminde yılda en az 250 bin kişiyi ağırlaması gerektiğini ve bunun potansiyelinin olduğunu söyleyen TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy, pazartesi günü başlayacak kutsal topraklara ziyaret için de tüm hazırlıklarının tamamlandığını ifade ediyor. Suudi Arabistan’ın Mekke şehrinde devam eden inşaatlar nedeniyle bir süredir sınırlı sayıda hacı kabul ettiğini anımsatan Ulusoy, “Diyanet İşleri Başkanlığı ile uyumlu olarak çalışmalarımız sürüyor. Bu yıl 61 bin hacı adayı kutsal topraklara gidecek. Önümüzdeki yıldan itibaren Suudi Arabistan kontenjanları artıracağı için hacca gidenlerin sayısının yeniden 80 binleri geçmesini bekliyoruz” dedi.
İNANÇ TURİZMİNDE ÖNE ÇIKANLAR
- Suudi Arabistan'a her yıl 5.5 milyon Müslüman umre için giderken, bunların 1.8 milyonu Hac için kutsal toprakların yolunu tutuyor.
- Bu sene Türkiye’den 61 bin kişi hac görevini yerine getirmek için kutsal topraklara gidecek.
- Hacı adaylarının 22 bin 231’i özel şirketler aracılığı ile yola çıkacak. Kalan bölümü ise Diyanet organize edecek.
- Bu sene hacca gideceklerin yüzde 53’ünü kadınlar oluşturacak.
- Bu yıl umreye gideceklerin sayısı 400 bini aşarak rekor kırdı.
- 2014'te Diyanet ile hacca gideceklerin ödeyecekleri en düşük rakam 2 bin 780 Euro.
- Ortalama olarak her yıl 100 bin kişilik Hac başvurusu oluyor.
- Umre ve hac için Türkler bu yıl toplam 2.3 milyar lira harcayacak.
- Türkiye’ye 2013 yılında dini amaçlarla seyahat edenlerin sayısı 59 bin kişi oldu.
- Türkiye’de yaklaşık 40 ilde inanç turizmine uygun olarak seyahat edilecek mekanlar bulunuyor.
BÖLÜM 1: İNANÇ TURİZMİ VE TÜRKLERİN PAYI
İNANÇ TURİZMİ NEDİR?: Hem dünyada hem de Türkiye'de giderek daha çok ilgi gören inanç turizminin tanımı “İnsanların devamlı ikamet ettikleri, çalıştıkları ve her zamanki olağan ihtiyaçlarını karşıladıkları yerlerin dışına, dini inançlarını gerçekleştirmek inanç çekim merkezlerini görmek amacıyla yaptıkları turistik amaçlı geziler” olarak yapılıyor. Dolayısıyla inanç turizmi dendiğinde hem Türkiye'den yurt dışına dini inançları nedeniyle çıkanlar hem de yurt içindeki dini mekanlara gelen Türk ve yabancı ziyaretçilerin gerçekleştirdiği gezileri anlamak mümkün. Dünya Turizm Örgütü verilerine göre yaklaşık 300 milyon kişi inanç turizmi kapsamında seyahat ediyor. Bunların yaptığı harcama da 20 milyar dolara yaklaşmış durumda.
TABLO 1: BU YIL 61 BİN KİŞİ HAC'A GİDİYOR
| Yıl | Umre'ye gidenlerin sayısı | Hac'a gidenlerin sayısı |
| 2011 | 411.495 | 89.033 |
| 2012 | 381.881 | 75.607 |
| 2013 | 391.500 | 60.892 |
| 2014 | 400.526 | 61.300 |
TABLO2: 2013'TE HAC'A GİDEN KADINLARIN SAYISI DAHA FAZLA
| Yaş Grubu | Toplam | Erkek | Kadın |
| 56.396 | 25.954 | 30.442 | |
| -20 | 204 | 101 | 103 |
| 21-25 | 113 | 42 | 71 |
| 26-30 | 388 | 144 | 244 |
| 31-35 | 1.229 | 553 | 676 |
| 36-40 | 2.108 | 945 | 1.163 |
| 41-45 | 3.022 | 1.378 | 1.644 |
| 46-50 | 5.085 | 2.103 | 2.982 |
| 51-55 | 7.870 | 3.419 | 4.451 |
| 56-60 | 10.784 | 4.872 | 5.912 |
| 60 | 25.593 | 12.397 | 13.196 |
TÜRKLERİN HAC HARCAMASI: Türkiye'den bu yıl görevliler dahil 61 bin 300 kişi kutsal toprakları ziyaret edecek. Hacı adaylarının bulunduğu ilk kafile 1 Eylül Pazartesi günü törenle uğurlanacak. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın verdiği bilgiye 22 bin 231 kişi şirketler aracılığıyla, kalan yüzde 39 bin 69 kişi de Diyanet İşleri Başkanlığı ile kutsal toprakları ziyaret edecek. 8 bine yakın Türk vatandaşı da AB ülkeleri ve dünyanın diğer yerlerinden Diyanet'in organizasyonuna katılacak. Bu yıl hacca gidecek adayların yüzde 53'ünü kadınlar oluşturacak.
Seyahat acenteleri ve Diyanet’in rakamlarına göre hacca gidenler ortalama bu sene 4 bin Euro harcayacak. Bu ortalamadan gidildiğinde hac vazifesini yerine getirecek olan Türkler 245 milyon Euro yani 686 milyon liralık bir harcama yapacak. Hac için en düşük fiyat bu yıl 2 bin780 Euro’dan başlarken en yüksek 17 bin Euro’ya kadar ulaşacak.
TABLO 3: 17 BİN EURO'YA KADAR ÇIKABİLİYOR
| Yıl | DİYANET | ACENTE | |||||
| Euro | Normal | Müstakil | Otel | Normal | Müstakil | Otel | Delüks Otel |
| 2012 | 2730-2850 | 3950-4990 | 5750 ve üzeri (12000) | 2730 | 3900-4900 | 5750-11500 | |
| 2013 | 2730-3100 | 4000-5000 | 5750 ve üzeri | 2700 | 4100-4600 | 8400-9350 | |
| 2014 | 2780 | 4060-4680 | 5470 ve üzeri | 2780 | 4180-4680 | 5630-5830 | 10200-17000 |
UMRE’DE REKOR KIRDIK: Aralık ayında başlayan ve Ramazan Bayramı ile son bulan umre sezonunda Türkiye bu sene rekora koştu. Bir önceki yıl 382 bin 801 kişinin gittiği umreye, bu yıl Diyanet İşleri Başkanlığı ve seyahat acenteleri toplam 400 bin 526 kişiyi götürdü. Acenteler umreye 290 bin 612 kişiyi taşırken, Diyanet’in organizasyonuyla toplam 109 bin 914 kişi kutsal topraklara gitti.
Diyanet’in organizasyonuyla gidenler arasında yüzde 62.8 ile kadınların çoğunluğu dikkat çekti. Diyanet’in verilerine göre umreye, 81 ilin tamamından katılım sağlandı. Diyanet’le umreye gidenler arasında ilk sırayı 15 bin kişi ile İstanbul çekti. İstanbul’u 10 bin 425 kişi ile Ankara, 5 bin 467 kişiyle Bursa, 3 bin 954 kişiyle Konya ve 3 bin 867 kişiyle İzmir takip etti.
65 yaş ve üzeri vatandaşlar umreye gidenler arasında ilk sırada yer aldı. 65 yaş ve üzeri toplam 33 bin 538 vatandaş umreye gitti. İkinci sırada 12 bin 664 kişiyle 56-60 yaş arası vatandaşlar, üçüncü sırada 11 bin 225 kişi ile 51-55 yaş arası kişiler yer aldı. 20 yaşından küçük 5 bin 704 kişi de umreye gidenler arasında. Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği ve Diyanet’e göre umreye gidenlerin sayısı bu yıl son 10 yılın zirvesine çıktı. Ortalama umre için harcanan paranın 1.500 Euro olduğundan hareket edilirse Türkler bu yıl umreye 600 milyon Euro harcadı. Bu da TL bazında 1 milyar 680 milyon lira demek.
TABLO 4: 895 EURO'YA UMREYE GİTMEK MÜMKÜN
| DİYANET | Ekonomik konaklama | Normal konaklama | Otel konaklamalı | |
| Euro | Umre-7 günlük | 895-950 | 995-1050 | 1245-1470 |
| ACENTE | ||||
| Euro | Umre-12 günlük | 975 - 2400 | ||
BÖLÜM 2: TÜRKİYE’DE İNANÇ TURİZMİ VE POTANSİYELİ
İKİ İLDEN BİRİNDE İNANÇ TURİZMİNE YÖNELİK KUTSAL MEKAN VAR: Turizm Bakanlığı verilerine göre, Türkiye'de 43 ilde inanç turizmine yönelik mekan bulunuyor. Bir başka deyişle 2 ilden birinde inanç turizmine konu olan kutsal mekanlar bulunuyor. Bu iller şöyle: Adana, Adıyaman, Ağrı, Aksaray, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Bitlis, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzurum, Gaziantep, Gümüşhane, Hatay, Isparta, Mersin, İstanbul, İzmir, Karaman, Kars, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Muğla, Nevşehir, Niğde, Ordu, Osmaniye, Siirt, Sivas, Şanlıurfa, Tokat, Trabzon, Van, Zonguldak.
HIRİSTİYANLI İÇİN ÖNEMLİ 9 BÖLGE BELİRLENDİ:
1993 yılında inanç turizminin geliştirilmesi amacıyla başlatılan çalışmalar kapsamında, Türkiye’de üç büyük dinin günümüze kadar oluşan eserleri ve ibadet yerlerinin envanteri çıkarıldı. Türkiye genelinde Valilikler, Kültür Bakanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Diyanet İşleri Genel Müdürlüğü, Diyanet İşleri Başkanlığı ve çeşitli üniversitelerin de görüşleri de alınarak yapılan envanter çalışmasında, ülkemizde yer alan ve sayıları çok fazla olan eserler belirlendi. Bu proje kapsamında Dışişleri Bakanlığı Başkanlığında, İçişleri Bakanlığı, Turizm ve Kültür Bakanlığı ile kamu kurum ve kuruluşlarından oluşan bir komitede kuruldu. Söz konusu komite Türkiye’de bu anlamda Hıristiyanlık için önemli olan 9 adet merkez belirledi. İşte o merkezler:
1-Hatay- Merkez: St. Pierre Anıt Müzesi
2- İçel-Tarsus: St. Paul Anıt Müzesi
3- İzmir Selçuk: Meryem Ana Evi
4- Antalya-Demre: St. Nicola Kilisesi
5- Manisa-Sard: Sard Sinagogu
6- Manisa-Alaşehir: Alaşehir Kilisesi
7-Isparta-Yalvaç: Pisidia Antik Kenti
8-Nevşehir-Derinkaya: Ortodoks Kilisesi
9- Denizli-Pamukkale: Laodikya Antik Kenti
2007 EN PARLAK YIL OLDU: Türkiye İstatistik Kurum (TÜİK) verilerine göre Türkiye’ye gelen turistler içinde ‘dini amaçlı’ gelenlerin sayısı oldukça düşük. 2003 yılında Türkiye’ye dini amaçlı seyahat edenlerin sayısı 64 bin 548 olurken, bu rakam 2007 yılında 143 bin 969 kişi ile zirve noktaya ulaştı. 2012 yılından itibaren sert bir düşüş yaşanırken, 2013’te son 59 bin kişi ile son 10 yılın dibine vurdu. Bu gelişmede başta Suriye ve Irak olmak üzere bölge ülkelerinden yaşanan olaylar etkili oldu. İsrail ile yaşanan gerginlik de yine Tevrat’ta adı geçen Dicle, Fırat bölgesi ve Harran’a gelen İsrailli sayısını ciddi anlamda düşürdü. Bu yılın ilk altı ayında dini amaçlı turist sayısı 55 bini bulsa da olayların devam etmesi yıl sonunda rakamın yine 100 binlerin altında kalacağının işareti olarak yorumlanıyor.
TABLO 5: İLK ALTI AYDA TOPARLANMA VAR
| Yıl | Dini Amaçlı Gelen Turist Sayısı |
| 2003 | 64.548 |
| 2004 | 65.778 |
| 2005 | 112.308 |
| 2006 | 125.503 |
| 2007 | 143.969 |
| 2008 | 99.041 |
| 2009 | 127.815 |
| 2010 | 114.340 |
| 2011 | 106.743 |
| 2012 | 66.401 |
| 2013 | 59.076 |
| 2014(Ocak-Haziran | 55.540 |
EN ÇOK ZİYARET EDİLEN KUTSAL MEKANLARDA SULTANAHMET CAMİİ
20'NCİ: Dünyada en çok ziyaret edilen kutsal mekanlar sıralamasında ilk sırada her yıl ayrı ayrı 30 milyon kişiyi ağırlayan Tokyo'daki Meiji Shrine ve Sensoji Tapınağı yer alıyor. Bunu 21.9 milyon ziyaretçiyle Hindistan'daki Kashi Vishwanath Tapınağı ve 20 milyon ziyaretçiyle Meksika'daki Our Lady of Guadalupe Bazilikası izliyor. Listenin 20'nci sırasında ise İstanbul'daki Sultanahmet Camii bulunuyor. Sultanahmet Camii'nin yıllık ziyaretçi sayısı yaklaşık 5 milyon. 29'uncu sırada ise 2.9 milyon yıllık ziyaretçiyle Ayasofya yer alıyor. (Not: Türkiye’ye yapılan dini turizm ile müze ve camilere yapılan ziyaret sayısı farklılık gösteriyor. Çünkü Türkiye’ye seyahat amacı ile gelerek dini ziyaretler yapanlar ‘dini amaçla’ gelenler bölümünde yer almıyor.)
TABLO 6: SULTANAHMET CAMİİ DÜNYADA 20'NCİ SIRADA
| Sıra | Kutsal Mekan | Ülke | Yıllık Ziyaretçi Sayısı |
| 1 | Meji Shrine ve Sensoji Tapınağı | Japonya | 30 milyon+30 milyon |
| 2 | Kashi Vishwanath Tapınağı | Hindistan | 21.9 milyon |
| 3 | Our Lady of Guadalupe Bazilikası | Meksika | 20 milyon |
| 4 | Tirupati Tirumala Devasthanams Tapınağı | Hindistan | 18.2 milyon |
| 5 | Notre Dame Katedrali | Fransa | 13.6 milyon |
| 6 | Sacre Coeur Bazilikası | Fransa | 10.5 milyon |
| 7 | Naritasan Shinshoji Tapınağı | Japonya | 10 milyon |
| 7 | Tsurugaoka Hachimangu Shrine | Japonya | 10 milyon |
| 7 | Kiyomizu-dera ve Kinkaku-ji Tapınağı | Japonya | 10 milyon+6 milyon |
| 10 | Ise Jingu | Japonya | 8.5 milyon |
| 20 | Sultanahmet Camii | Türkiye | 5 milyon |
| 29 | Ayasofya | Türkiye | 3.2 milyon |
BÖLÜM 3: SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ:
Türkiye’de inanç turizmi kavramı 1995 yılından sonra oturdu. Aradan geçen 19 yıl içinde yol alındıysa var olan potansiyelin değerlendirildiği ve Türkiye’nin bu alanda hak ettiği yere ulaştığını söylemek çok zor. Türkiye’de turizmin çeşitlenmesi, deniz-kum-güneş turizminin yanı sıra alternatif turizmlere yönelik adımların atılması süreci başlasa da henüz bu alanda atılacak çok adım var.
İnanç turizminde halen en büyük sorun 43 ilde inanç turizm standartlarına giren yer olsa da konaklama probleminin henüz aşılamaması. İnanç turizmi güzergahında otellerin yapılması teşvik edilmeli. Çünkü yatırımların sahil şeridine toplanması bu bölgelerde yatak fazlası olarak göze çarparken bir çok ilde konaklayacak yer sorunu devam ediyor. Yine Türkiye’nin bu alandaki zenginliğine yönelik yurtdışı kampanya ve tanıtımlarına ağırlık verilmesi gerekiyor.
Özellikle Antalya ve Mardin’in özgün mimarisiyle kimlikli bir şehir olduğuna işaret eden TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy, “Bizim Safranbolu gibi tarihi, mimari dokuyu muhafaza edebilmiş yerlerdeki tarihi yapıların ve evlerin onarılmasına ihtiyacımız var. Hem bu tarihi mimari dokuyu koruyabilmek hem onları turizme kazandırabilmek için pansiyonculuğu teşvik etmek için bir girişim başlatacağız. Türkiye’ye dini amaçla yapılan seyahatlerini sayısı en az 250 bine ulaşmalı” dedi.
Kutsal topraklara yönelik Diyanet İşleri Başkanlığı ile TÜRSAB olarak uyumlu çalışmalarının devam ettiğine işaret eden Ulusoy” Hem hac hem de Umre döneminden Türkiye’den giden hacı sayısı sürekli olarak artış gösteriyor. Türk yatırımcılar tarafından Suudi Arabistan’da hayata geçirilen otobüs ve otel yatırımlarının yanı sıra Türkiye’deki havacılık sektörünün artan sayıyla paralel olarak buraya yönelik uçak seferlerini de yukarıya çekmesi fiyatları her yıl biraz daha ulaşabilir hale getiriyor. Buradan bakıldığında Hacı başına yapılan harcama ortalama olarak 2 bin 500 ile 3 bin Euro civarında seyrediyor. Özellikle gelecek yıldan itibaren Kabe’nin etrafındaki tadilat çalışmalarının bitmesiyle birlikte hareketin daha da artmasını bekliyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Turizm Report
